Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα μόνο το 36% των γυναικών χρησιμοποιούν μία σύγχρονη μέθοδο αντισύλληψης, ενώ τα ποσοστά στη Γερμανία και στην Αμερική είναι 78%, στην Αγγλία 86%. Καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται σαφώς για ελλιπή ενημέρωση και άγνοια των γυναικών, με αποτέλεσμα την εμφάνιση υψηλών ποσοστών ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης.

Επακόλουθο είναι η ψυχοφθόρα διαδικασία διακοπής της κύησης που οδηγεί με τη σειρά της σε προβλήματα στη σχέση του ζευγαριού, σε χειρουργικές επιπλοκές όπως μολύνσεις, τραυματισμούς μήτρας κλπ. που ,αν και σπάνιες, σε κάποιες περιπτώσεις επιβαρύνουν τη γονιμότητα της γυναίκας.

Με αφορμή τα παραπάνω σας παρουσιάζω συνοπτικά τις κυριότερες μεθόδους αντισύλληψης, ξεκινώντας από αυτές με τα χαμηλότερα ποσοστά επιτυχίας.
Καταρχάς να εξηγήσουμε ότι η επιτυχία κάθε μεθόδου μετριέται με ένα ποσοστό επί τοις 100που δείχνει, από 100 γυναίκες που εφαρμόζουν τη μέθοδο, πόσες έμειναν έγκυες σε ένα έτος με κανονική συχνότητα σεξουαλικών επαφών. Άρα όσο πιο χαμηλό είναι αυτό το ποσοστό, τόσο πιο σίγουρη είναι η αντίστοιχη μέθοδος αντισύλληψης.
Η διακεκομμένη συνουσία που ευρέως χρησιμοποιείται στην Ελλάδα έχει ένα ποσοστό 27%. Δηλαδή αν 100 γυναίκες εφαρμόζουν τη μέθοδο, σε ένα έτος 27 θα μείνουν έγκυες. Σκεφτείτε αν αυτό συνεχιστεί για χρόνια. Τότε είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα προκύψει εγκυμοσύνη. Το ποσοστό επίσης δε διαφοροποιείται ιδιαίτερα ακόμα και αν οι γυναίκες υπολογίζουν τις γόνιμες μέρες τους.
Το προφυλακτικό έχει ένα ποσοστό 10% με την προυπόθεση ότι λειτουργεί σωστά. Στην πράξη το ποσοστό του είναι γύρω στο 18%, λόγω αστοχίας υλικού, λανθασμένης τοποθέτησης κλπ. Ένα πλεονέκτημά του όμως σε σχέση με όλες τις άλλες μεθόδους είναι ότι προστατεύει παράλληλα και από αφροδίσια νοσήματα, από τη μετάδοση του ιού των κονδυλωμάτων σε ένα βαθμό κλπ.
Παρόμοια ποσοστά, ίσως λίγο χειρότερα από το προφυλακτικό, έχουν και το διάφραγμα για τις γυναίκες ή τα σπερματοκτόνα, χωρίς όμως να προστατεύουν από αφροδίσια.
Ακολουθούν τα αντισυλληπτικά, είτε ως συνδυασμένα με οιστρογόνο, είτε ως προγεσταγόνα τα λεγόμενα minipills, τα οποία όταν χρησιμοποιούνται τέλεια έχουν ένα ποσοστό 0,3-0,4%. Έχει όμως βρεθεί ότι στην πράξη ίσως και το 50% των γυναικών θα ξεχάσουν κάποιο χάπι ή δε θα το πάρουν στην ώρα του, με αποτέλεσμα το πραγματικό ποσοστό της μεθόδου να είναι γύρω στο 8%. Οι παρενέργειές τους είναι σπάνιες, αντίθετα με ότι πιστεύουν οι περισσότερες γυναίκες και αναστρέψιμες με τη διακοπή του φαρμάκου ή με την αλλαγή του σκευάσματος.
Ο κολπικός δακτύλιος είναι ένα δαχτυλίδι από σιλικόνη με οιστρογόνο, που τοποθετείται κολπικά από τον γυναικολόγο ή από την ίδια τη γυναίκα και παραμένει 3 εβδομάδες. Κατόπιν αφαιρείται και μετά από 7 ημέρες τοποθετείται ένας νέος δακτύλιος. Παρόμοια εφαρμογή έχει και ένα μικρό έμπλαστρο που τοποθετείται σε κάποιο σημείο του σώματος για 3 εβδομάδες, με παρόμοιο ποσοστό 0,7%.
Πολύ καλύτερα αποτελέσματα έχουν πιο επεμβατικές μέθοδοι. Πρώτα αναφέρουμε την πιο διαδεδομένη από αυτές το ενδομήτριο σπιράλ. Είναι μικρό σε μέγεθος σε σχήμα Τ και τοποθετείται απλά στο ιατρείο, στη συντριπτική πλειοψηφία χωρίς πόνο και μπορεί να παραμείνει από 3 έως 5 έτη. Το ορμονικό σπιράλ έχει ένα ποσοστό 0,2%, το καλύτερο από όσα έχουμε αναφέρει έως τώρα και είναι σε βάθος 3 ετίας πολύ πιο οικονομικό από τα αντισυλληπτικά. Το σπιράλ χαλκού έχει ένα ποσοστό περίπου 0,7%. Για το σπιράλ έχουμε σχετικό άρθρο στην ιστοσελίδα μας www.digalatis.gr.
Υπάρχουν επίσης και ενέσεις προγεσταγόνων που γίνονται μία φορά το 3μηνο με ποσοστά παρόμοια με του σπιράλ, με μειονέκτημα όμως τη μεγαλύτερη συχνότητα παρενεργειών, οι οποίες είναι και δύσκολο να ελεγχθούν, λόγω της εφάπαξ ενέσιμης μορφής του φαρμάκου. Επιπλέον σε μακροχρόνια χρήση αυξάνεται η πιθανότητα εμφάνισης άλλων παρενεργειών όπως οστεοπόρωση κλπ.
Υπάρχει επίσης και το Implanon ένα μικρό εμφύτευμα προγεσταγόνουπου τοποθετείται κάτω από το δέρμα και μπορεί να παραμείνει εκεί για 3 χρόνια. Έχει πολύ καλά ποσοστά 0,04%, απλά ξενίζει λίγο το ότι πρέπει να τοποθετηθεί κάτω από το δέρμα με μια μικρή χειρουργική επέμβαση που γίνεται με τοπική νάρκωση στο ιατρείο και σε κάποιες περιπτώσεις αφήνει σημάδι στην περιοχή.
Τελευταία αφήνουμε την απολίνωση σαλπίγγων στη γυναίκα που γίνεται είτε κατά τη διάρκεια μιας καισαρικής, είτε λαπαροσκοπικά, και έχει σαφώς καλά ποσοστά περίπου 0,15%, αλλά με το μειονέκτημα ότι αποτελεί χειρουργική επέμβαση και είναι στην πλειοψηφία των περιπτώσεων μη αναστρέψιμη.
Συνοψίζοντας, η επιλογή της κατάλληλης μεθόδου γίνεται κατόπιν συζήτησης με τον ιατρό και ανάλογα βέβαια με το ιατρικό ιστορικό, αφού κάποιες μέθοδοι έχουν περιορισμούς. Σημαντικό ρόλο παίζει και η προσωπική επιθυμία κάθε γυναίκας.
Το σίγουρο είναι ότι οι παραδοσιακές μέθοδοι όπως η διακεκομμένη συνουσία ή ο υπολογισμός των γόνιμων ημερών δεν προσφέρουν ασφάλεια. Είναι κρίμα να ταλαιπωρηθεί το ζευγάρι με μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, ενώ υπάρχουν τόσοι αποτελεσματικοί και ασφαλείς τρόποι αντισύλληψης.

Για πληροφορίες 26220. 29.655, κιν: 698.175.2040 και στην ιστοσελίδα μας
www.digalatis.gr

Γαλάτης Π. Διονύσιος
Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος
Τ. Επιμελητής Ακαδημαϊκών Νοσοκομείων Κολωνίας και Άαχεν Γερμανίας
Υπ. Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Κολωνίας Γερμανίας