«Για να προχωρείς μπροστά, πρέπει να ξέρεις να κοιτάς και πίσω» Στην Ελλάδα η αυτοδιοίκηση, δεν ήταν ποτέ αυτοκυβέρνηση, αλλά ένα σύστημα διαχείρισης των τοπικών υποθέσεων.
Θα λέγαμε ότι η τοπική αυτοδιοίκηση λειτούργησε ιστορικά σαν μια εκδοχή τοπικού κράτους, δηλαδή σαν μια μικρογραφία του κράτους και του κεντρικού πολιτικού συστήματος σε τοπικό επίπεδο και όχι σαν μια διακριτή εξουσία.
Ο θεσμός της τοπικής αυτοδιοίκησης προϋποθέτει τη διάκριση ανάμεσα σε κυριαρχία και αντιπροσώπευση. Προϋποθέτει δηλαδή τη διάκριση ανάμεσα σε πολίτευμα και μορφή της διακυβέρνησης. Η διάκριση λοιπόν, πρέπει να επαναπροσδιοριστεί μέσω της δυνατότηταςνα ασκεί πολιτική εξουσία αυτόνομα με καθορισμένα συνταγματικά εργαλεία.
Η πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση είναι πεδίο αναπροσδιορισμού της πολιτικής ως άσκησης του γενικού συμφέροντος και, ως εκ τούτου, είναι και πεδίο άσκησης της πρωταρχικής εξουσίας, που πρέπει να αποσκοπεί στο γενικό συμφέρον.
Η σπουδαιότητα της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης θα πρέπει να είναι το πεδίο άσκησης της πρωταρχικής εξουσίας των πολιτών. Κατά την άσκησή της γίνεται λαός, ο φορέας της κυριαρχίας. Γι’ αυτό η τοπική δημοκρατία είναι πυλώνας του πολιτεύματος, του απειλούμενου, αλλοιούμενου πολιτεύματος. Γι’ αυτό η τοπική δημοκρατία είναι πεδίο αλληλεγγύης και προϋπόθεσης για την επιβίωση των εξαθλιωμένων πολιτών.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση ως η πιο κοντινή στον πολίτη εξουσία θα πρέπει μέσω πολιτικών αποφάσεων και όχι μέσω διαχείρισης, να αποφασίζει και να εκτελεί:
1.Tην αποτελεσματικά πολιτικά ορθή καθημερινότητα του πολίτη, των προβλημάτων του τόπου του, την προώθηση της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας των πόλεων, την προστασία του περιβάλλοντος και την ανάδειξη των τοπικών ιδιαιτεροτήτων περιβαλλοντικών, πολιτισμικών, οικονομικών και αναπτυξιακώνδράσεων
2.Να είναι η κινητήρια δύναμη ανάπτυξης των τοπικών κοινωνιών και να έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίζει το τέραςτης ανεργίας.
3.Στόχος της θα πρέπει να είναι η ώθηση της τοπικής οικονομίας, της ανάδειξης των τοπικών πλεονεκτημάτων, της εξωστρέφειας, της κοινωνικής συνοχής, της αειφόρου ανάπτυξης.
4.Να είναι ο εγγυητής της τήρησης των αρχών της διαφάνειας, της χρηστής διοίκησης και διαχείρισης, της λογοδοσίας, της προστασίας του δημόσιου συμφέροντος, των συμμετοχικών διαδικασιών, των συνεργασιών, της ορθής και αποτελεσματικής αξιοποίησης και εκπαίδευσης του ανθρώπινου δυναμικού.
Η τοπική αυτοδιοίκηση χρειάζεται:
- 1. Αυτονομία, οικονομική αυτοτέλεια, αυτοδιοίκηση, ελεύθερη δράση και πρωτοβουλία,μέσω συνταγματικά κατοχυρωμένων αρχών λειτουργίας της, οι οποίες θα εξασφαλίζουν την δυνατότητα να αναδείξει τον καθοριστικό ρόλο για τον οποίο θεσμοθετήθηκε.
2.Απεξάρτηση από τον έλεγχο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και τον Γενικό Γραμματέα, που παίζουν σήμερα το ρόλο της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Ελέγχου των Ο.Τ.Α.
- 3. Απλοποίηση των ελεγκτικών διαδικασιών και εποπτείας της και του ρόλου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (προληπτικός, κατασταλτικός αυτεπάγγελτος έλεγχος νομιμότητας).
4.Αυτοέλεγχος και αυτοκάθαρση της , με αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου και επαναπροσδιορισμό των αρμοδιοτήτων όλων των επιπέδων διοίκησης
5.Απεξάρτηση της από το Κράτος και την Κεντρική Εξουσία με την ενίσχυση της οικονομικής αυτοτέλειας και την θεσμοθέτηση ολοκληρωμένου συστήματος ανταποδοτικής τοπικής φορολογίας.
6.Εγκαθίδρυση της συμμετοχικής δημοκρατίας σε όλες τις δομές και λειτουργίες.
7.Ενεργοποίηση της κοινωνικής και ιδιωτικής οικονομίας στην τοπική ανάπτυξη, με στόχο την στήριξη της νέας επιχειρηματικότητας σε τοπικό επίπεδο με τη δημιουργία δομών ενίσχυσης και συμβουλευτικής των νεοφυών επιχειρήσεων
8.Την απλοποίηση θεσμοθετημένων εσόδων
- 9. Τον πλήρη διαχωρισμό των αποφάσεων αιρετών και υπαλλήλων
10.Την ενίσχυση των ΟΤΑ με υπαλλήλους σε θέσεις ευθύνης
Η αποτελεσματική αυτοδιοίκηση στηρίζεται στη βάση ενός μικρότερου, εξυπνότερου και ευέλικτου «κράτους»που να μπορεί να υπηρετήσει το πολίτη μόνο μέσα από ένα ξεκάθαρο πλαίσιο αρμοδιοτήτων, με ριζική απλοποίησης της γραφειοκρατίας, αλλά ταυτόχρονα με οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια .
Η τοπική αυτοδιοίκηση θα πρέπει ως εγγυήτρια της τοπικής δημοκρατίας να έχει στο κέντρο της τον ΠΟΛΙΤΗ.
