Η επιστήµη είναι επάγγελµα με απώτερο σκοπό να υπηρετεί τον άνθρωπο και όχι τη πολιτική ή την εκάστη εξουσία. Η επιστήμη δε μπορεί να υπηρετεί το κεφάλαιο ή να γίνεται εφαλτήριο χειραγώγησης και φόβητρο του λαού.
Η επιστήμη γεννήθηκε για να καλύψει τις κεφαλαιώδης ανάγκες του ανθρώπου όπως τη σίτιση, την υγεία την εργασία.
Γράφει ο Γεώργιος Μπακογιάννης
Χημικός Μηχανικός
Ο επιστήμονας ως ο πιο άμεσος συνδετικός κρίκος μεταξύ της επιστήμης και της κοινωνίας οφείλει από τη μια να σέβεται το ρόλο της επιστήμης και από την άλλη να υπηρετεί τον άνθρωπο. Ο επιστήμονας δε πρέπει να μεταβάλλεται σε δηµαγωγό ή σε προφήτη. Δε μπορεί να γίνεται συνένοχος στις πολιτικές αποφάσεις της εξουσίας και ούτε να την αντικαταστήσει. Το πιο βασικό δε μπορεί να αντικαταστήσει τη θρησκεία και να νοηµατοδοτήσει τη ζωή µας.
Η αξία της επιστήµης συνίσταται στο ότι πρώτα παρέχει τεχνικές γνώσεις για το πώς να καλυτερεύσουμε τη ποιότητας της ζωή, υπολογίζοντας τόσο τα εξωτερικά πράγµατα όσο και την συµπεριφορά των ανθρώπων. ∆εύτερον, η επιστήµη προσφέρει τις μεθόδους σκέψης, τα εργαλεία και τη τροφή για σκέψη. Το τρίτο, κι ενδεχομένως πιο σηµαντικό, να προσφέρει με σαφήνεια ως προς τους σκοπούς και τα αποτελέσµατά της, γεγονός που γεννά ανάλογο αίσθηµα ευθύνης στον επιστήμονα, τον οποίο, εντέλει, τον οδηγεί να λογοδοτεί στον εαυτό του για το τελικό νόηµα των πράξεών του.
Η ιστορία ευτυχώς έχει να μας διδάξει τόσο για τα επιτεύγματα αυτής, όπως την αύξηση του προσδόκιμου όρου ζωής, αλλά και δυστυχώς πολλά αρνητικά, όπως τα κρεματόρια του Άουσβιτς, την ατομική βόμβα στη Χιροσίμα και τα διάφορα ιολογικά και βιολογικά πειράματα.
Η Επιστήμη χωρίς ηθική ευθύνη παύει να αναδεικνύει την κεφαλαιώδη σηµασία της. Ποια άραγε είναι η ηθική του ευθύνη της επιστήμης, όταν αφήνεται στις ορέξεις του κάθε πολιτικού να τη χρησιμοποιήσει ενάντια της ανθρωπότητας;
Σε κάθε περίπτωση, η επιστημονική κοινότητα έχει τεράστιο χρέος, απέναντι στην κοινωνία. Δε πρέπει επ΄ ουδενί να μετατρέψει τον ερευνητή σε εργαλείο των πολιτικών αποφάσεων ή των οικονομικών συμφερόντων. Ο επιστήμονας είναι πνευματικός άνθρωπος. Και με αυτή του την ιδιότητα δεν μπορεί παρά να έχει πλήρη συναίσθηση των υποχρεώσεών του μπροστά στις προκλήσεις του νέου κόσμου. Και γι αυτόν ακριβώς τον λόγο, οφείλει να προστατεύει με κάθε τρόπο τα έργα και τις αποδείξεις του. Βεβαίως, πολλές φορές οι δυνάμεις του είναι περιορισμένες και αδύναμες μπροστά στην κακή πολιτική διαχείριση από τις κυβερνήσεις. Η νέα επιστημονική κατάκτηση έχει πολύ μεγαλύτερη ανάγκη τώρα, παρά ποτέ, από την συμπόρευση της κλασικής παιδείας.
Ο επιστήμονας, όπως και κάθε δημιουργός, έχει ανάγκη από την «ηδονή της ηθικής» του Αριστοτέλη. Την εσωτερική ικανοποίηση δηλαδή της προσφοράς στον άνθρωπο. Η επιστήμη είναι παιχνίδι και η χαρά της συμμέτοχης σε αυτήν είναι το παν.
Όσα και να πετύχει ο επιστήμονας στην «πορεία του προς τον Θεό», πάντα θα χρειάζεται την ηθική και την ανθρωπιστική παιδεία να τον στηρίζει. Χωρίς αυτή, ούτε η επιστήμη ούτε η πολιτική θα μπορέσουν να κρατήσουν όρθιο τον άνθρωπο.
