Η χώρα πρέπει να διαθέτει ένα οργανωμένο δίκτυο ΒΙΟΚΑ έως το 2027.Για να ολοκληρωθεί το συγκεκριμένο δίκτυο θα πρέπει να γίνουν:

1.Επενδύσεις για το σύνολο των οικισμών προτεραιότητας (α’, β’, γ’) και όχι μόνο τους οικισμούς α΄ προτεραιότητας.
2.Πρόβλεψη επενδυτικών αναγκών για αποκατάσταση προβλημάτων σε υφιστάμενες υποδομές.
3.Να επιλυθούν προβλήματα για να μπορέσουν οι οικισμοί να καλύψουν τις υποχρεώσεις συμμόρφωσης με την Οδηγία για τα λύματα (91/271/ΕΟΚ)

Γράφει ο Γεώργιος Μπακογιάννης
Χημικός Μηχανικός

 Τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ΒΙΟΚΑ των οικισμών (β’, γ’) προτεραιότητας και το αποχετευτικό δίκτυο αυτών είναι:
1.Ιδιωτικές συνδέσεις: Σημαντικό ζήτημα που εμποδίζει την συμμόρφωση ενός οικισμού μετά την ολοκλήρωση των υποδομών του είναι η δυσκολία στην πραγματοποίηση των συνδέσεων των ιδιωτών στο δίκτυο αποχέτευσης. Αυτό το πρόβλημα έχει δύο παραμέτρους:
Α. Την δυσκολία του φορέα (Δήμου/ΔΕΥΑ/ Συνδέσμου ) να κατασκευάσει τις λεγόμενες «εξωτερικές διακλαδώσεις» του δικτύου, επειδή αυτές είμαι μη επιλέξιμες μέχρι σήμερα για χρηματοδότηση.
Β. Σε αυτό έρχεται να αυξήσει το πρόβλημα και η αδιαφορία ή την οικονομική δυσκολία των ιδιοκτητών να συνδεθούν στο δίκτυο όταν θα έχουν ολοκληρωθεί οι εξωτερικές διακλαδώσεις.
Όσον αφορά το πρόβλημα του χαμηλού αριθμού συνδέσεων μπορεί να επιλυθεί μέσω νομοθετικής παρέμβασης, έτσι ώστε να υπάρχει επιλεξιμότητα του κόστους των εξωτερικών διακλαδώσεων ώστε να γίνονται έγκαιρα, να μην επιβαρύνουν τους ιδιοκτήτες και παράλληλα να διασφαλιστεί η δυνατότητα του φορέα λειτουργίας του δικτύου να επιβάλει κυρώσεις στους μη ανταποκρινόμενους ιδιοκτήτες.
2. Ενεργοβόροι βιολογικοί καθαρισμοί: Ειδικά αυτών που χρησιμοποιούν την μέθοδο του παρατεταμένου αερισμού. Σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να φτάσει το 50-60% των ελαστικών δαπανών μιας ΒΙΟΚΑ. Σε συνδυασμό με τις χαμηλά αριθμού ιδιωτικών συνδέσεων πολύ εύκολα η μελέτη βιωσιμότητα της μονάδας μπορεί να μην επιβεβαιωθεί.
Για τις μικρές μονάδες ΒΙΟΚΑ θα μπορούσε να δοθεί χρηματοδότηση στους φορείς λειτουργίας αυτών, έτσι ώστε να κατασκευαστούν φωτοβολταικά πάρκα στα όρια της μονάδας. Με αυτό τον τρόπο οι μονάδες θα μπορούσαν να είναι ενεργειακά αυτόνομες. Μια πρόταση η οποία είχε εισηγηθεί ο γράφων στην ημερίδα για την διαχείριση των ΒΙΟΚΑ στη Πάτρα το 2018 με συμμέτοχη της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, τη Γενική Γραμματεία υδάτινων πόρων και το ΥΜΕΠΕΡΑΑ.
3. Πρόβλημα υπάρχει και με την διάθεση της λυματολάσπης. Πρέπει να αναληφθούν ενέργειες για να αξιοποιηθεί η επεξεργασμένη λάσπη με οικονομικό όφελος, μέσω σχετικής μελέτης – διερεύνησης λύσεων και μέσω πιλοτικών εφαρμογών
4. Προβληματικές υποδομές – αδυναμία ορθής λειτουργίας στους μικρούς δήμους προτεραιότητας (β΄,γ΄)
Στις προβληματικές υποδομές οφείλεται σε μεγάλο ποσοστό ο μη ικανοποιητικός βαθμός λειτουργίας αυτών των υποδομών. Οι παράγοντες που συντελούν σε αυτό είναι:
Α. Υπερδιαστασιολογημένες εγκαταστάσεις που λειτουργούν με πολύ μικρό όγκο λυμάτων.
Β. Αδυναμία κατάλληλης στελέχωσης για τη λειτουργία, ιδίως στους μικρούς δήμους.
Γ. Προβληματικά δίκτυα σε προβλήματα στεγανότητας, στα οποία εισέρχεται νερό λόγω εισροής μεγάλων ποσοτήτων ομβρίων υδάτων σε χωριστικά δίκτυα σε περίοδο ισχυρών βροχοπτώσεων, το οποίο μπορεί να υπερβαίνει επιπλέον το 50% των προβλεπόμενων ποσοτήτων που οδηγούνται στην Ε.Ε.Λ .
Θα πρέπει να αντιληφτούν οι υπηρεσιακοί παράγοντες των εμπλεκόμενων υπουργείων, ότι η διαχείριση των υγρών αστικών λυμάτων είναι μια σοβαρή υπόθεση ώστε να αφεθεί στη τύχη τους. Οι περισσότερες Ε.Ε.Λ έχουν ήδη ξεπεράσει κατά μέσο όρο τα 20 έτη λειτουργίας. Άλλες ήδη έχουν ξεπεράσει τα 20 χρόνια αναμονής και απλά περιμένουν να τεθούν σε λειτουργία.
Μια ματιά να ρίξουν στους ετήσιους ελέγχουν των υπηρεσιών περιβάλλοντος των αντίστοιχων Περιφερειών θα βγάλουν ασφαλή συμπεράσματα, όσο αφορά τη λειτουργία των ΒΙΟΚΑ και των τριών προτεραιοτήτων.