Τα ινομυώματα (ή λειομυώματα) αποτελούν καλοήθεις όγκους που εντοπίζονται στον μυικό χιτώνα του τοιχώματος της μήτρας (μυομήτριο). Απαρτίζονται από διογκωμένες λείες μυικές ίνες και ινώδη συνδετικό ιστό. Εμφανίζονται ιστολογικά ως διακριτές στρογγυλές μάζες, άσπρες ή στο χρώμα του δέρματος, που διαχωρίζονται σαφώς από τον γύρω ιστό της μήτρας. Μπορούν να βρίσκονται μέσα στο σώμα της μήτρας, στην εξωτερική της επιφάνεια, στον τράχηλο ή να κρέμονται από έναν μίσχο.

Η διάμετρός τους μπορεί να είναι μικρότερη από ένα εκατοστό, συνήθως όμως κυμαίνεται από ένα μέχρι και 15 εκατοστά, ενώ το βάρος τους κυμαίνεται μεταξύ μερικών γραμμαρίων έως και κάποιων κιλών σε ακραίες περιπτώσεις πολλαπλών ινομυωμάτων.
Περίπου 20-40% των γυναικών θα διαγνωστούν με ινομύωμα αλλά μόνο ένα μικρό ποσοστό εκδηλώνει συμπτώματα και χρήζει θεραπείας. Δε γνωρίζουμε ακριβώς την αιτία εμφάνισής τους, παίζουν ρόλο γενετικοί και ορμονικοί παράγοντες.
Επειδή είναι σε άμεση εξάρτηση με τα οιστρογόνα και την προγεστερόνη ,εμφανίζονται σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας ,ενώ υποστρέφουν σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.
Η διάγνωση των ινομυωμάτων γίνεται κυρίως με υπερήχους, αλλά σε ιδιαίτερες περιπτώσεις και με αξονική ή με μαγνητική τομογραφία.

Τι προβλήματα προκαλούν;
Τα ινομυώματα μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα υπογονιμότητας, αποβολές κύησης, ανωμαλίες περιόδου, αιμορραγίες, κοιλιακό άλγος, κυρίως όταν είναι πολλά σε αριθμό ή μεγάλα, ή βρίσκονται κοντά στο εσωτερικό της μήτρας ώστε να προκαλούν παραμόρφωσή του. Ανάλογα με τη θέση που βρίσκονται μπορούν επίσης να προκαλέσουν πόνο στην επαφή, δυσκοιλιότητα ή διαταραχές στην ούρηση. Λιγότερο από 1% των ινομυωμάτων, είναι ή μπορεί να γίνουν κακοήθειες.

Ινομυώματα και κύηση
Στις εγκύους που έχουν ήδη ινομυώματα, ένα 25% από αυτά θα μεγαλώσει κατά τη διάρκεια της κύησης έως και 30% πάνω από το αρχικό του μέγεθος, αλλά μετά το πρώτο τρίμηνο συνήθως δε θα μεγαλώσει άλλο και λίγους μήνες μετά τον τοκετό θα υποχωρήσει. Αυτό πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και να υπάρχει η αντίστοιχη συμβουλευτική από τον ιατρό για το κατά πόσον το ινομύωμα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σύλληψης ή επιπλοκές στην κύηση, ούτως ώστε να αφαιρείται εγκαίρως, όταν αυτό απαιτείται.

Πώς αντιμετωπίζονται;
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει οριστική αντιμετώπιση των ινομυωμάτων πέραν της χειρουργικής αφαίρεσής τους. Αντιμετωπίζονται σε ένα βαθμό φαρμακευτικά με διάφορα ορμονικά σκευάσματα που στόχο έχουν να μειώσουν σε ένα βαθμό το μέγεθός τους ή να περιορίσουν τις αιμορραγίες κλπ. Στην πλειοψηφία τους όμως τα συμπτώματα επανέρχονται μετά τη διακοπή του φαρμάκου. Η χειρουργική αντιμετώπισή τους γίνεται με υστεροσκόπηση, αν βρίσκονται στο εσωτερικό της μήτρας, είτε με λαπαροσκόπηση και σε εξαιρετικές περιπτώσεις με ανοικτό χειρουργείο κοιλιάς. Υπάρχουν επίσης και άλλες σύγχρονες μέθοδοι αντιμετώπισής τους με επεμβατική ακτινολογία αλλά και αυτές έχουν συγκεκριμένες ενδείξεις, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα και στην Ελλάδα δεν εφαρμόζονται ακόμα ευρέως.

Πότε πρέπει να γίνει χειρουργείο;
Το πότε και με ποιό τρόπο αφαιρούνται τα ινομυώματα είναι ιδιαίτερα εξατομικευμένη περίπτωση και αποφασίζεται λαμβάνοντας υπόψη πολλές παραμέτρους, όπως το μέγεθος και τη μορφή τους, τη θέση τους και τον αριθμό τους, την ηλικία και τα συμπτώματα της ασθενούς, την επιθυμία της να τεκνοποιήσει, την εμπειρία και τη χειρουργική ικανότητα του ιατρού κ.ά. Ιδιαίτερη περίπτωση είναι όταν ανευρίσκονται σε γυναίκες με υπογονιμότητα, όπου εκεί είναι εξαιρετικά ωφέλιμη η αφαίρεσή τους όταν ενδείκνυται. Με προσεκτική μελέτη και εκτίμηση όλων των παραμέτρων, ο ιατρός είναι σε θέση να προτείνει και να συζητήσει με την ασθενή την κατάλληλη θεραπεία.
Για πληροφορίες καλέστε στο 26220.29655 ή στο 698.175.2040
www.digalatis.gr

Γαλάτης Π. Διονύσιος
Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος
Τ. Επιμελητής Ακαδημαϊκών Νοσοκομείων Κολωνίας και Άαχεν Γερμανίας
Υπ. Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Κολωνίας Γερμανίας